Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр замын хэлэлцээрийг соёрхон батлав

Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр зам, нүүрсний худалдаа, Тавантолгойн нүүрсний уурхайн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх хамтын ажиллагааны тухай Монгол Улсын Засгийн газар болон БНХАУ-ын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг эцэслэн баталлаа.
Хэрэв төмөр зам холболтын бүтээн байгуулалтыг төлөвлөсөн хугацаандаа эхлүүлж чадвал, 22 сарын хугацаанд буюу 2027 оны дөрөвдүгээр сар гэхэд ашиглалтад оруулах боломжтой гэж Зам тээврийн сайд Б.Дэлгэрсайхан мэдэгдлээ.
Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр зам нь ДНБ-ийг 2028 онд 132.3 их наяд төгрөгт, нэг хүнд ногдох ДНБ-ийг 10,000 ам.долларт хүргэх зорилтыг хэрэгжүүлэх үндсэн шийдэл болно гэж Засгийн газар үзэж буй.

Төмөр зам холболтын бүтээн байгуулалтыг төлөвлөсөн хугацаандаа эхлүүлж чадвал 2027 оны дөрөвдүгээр сар гэхэд ашиглалтад оруулах боломжтой

Улсын Их Хурлын чуулганы 2025 оны гуравдугаар сарын 27-ны өдрийн хуралдаанаар Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр зам, нүүрсний худалдаа, Тавантолгойн нүүрсний уурхайн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх хамтын ажиллагааны тухай Монгол Улсын Засгийн газар болон Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг хэлэлцлээ.

“Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр зам, нүүрсний худалдаа, Тавантолгойн нүүрсний уурхайн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх хамтын ажиллагааны тухай Монгол Улсын Засгийн газар болон Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр”-т 2025 оны хоёрдугаар сарын 14-нд БНХАУ-ын Харбин хотноо талууд гарын үсэг зурсан.

Монгол, Хятадын талын ажлын хэсгийн хамтарсан хуралдаанаар талууд үндсэн гурван шатны баримт бичиг байгуулахаар тохиролцсон.

Хэлэлцээрийн хувьд Монголын талаас:

– Төмөр замын царигийн өөр өөрийн стандарт, дүрэм журмыг мөрдөх, төмөр зам ашиглалтад орсны дараа гуравдагч талын ачааг тээвэрлэх,

– Төмөр замын бүтээн байгуулалтын ажлыг нэг зурагтай, нэг гүйцэтгэгчээр хийлгэх,

– Суурь үнийг хамгийн сүүлд баталгаажсан үнээр тогтооно гэсэн зарчмын саналыг Хятадын талд хүргүүлсэн

БНХАУ-ын талаас өөр өөрийн царигийн стандарт, дүрэм журмыг баримтална гэдэг саналыг хүлээн авч, нүүрсний анхны үнийг “урт хугацааны гэрээний хамгийн өрсөлдөхүйц үнэ”-ээр тогтоох саналыг ирүүлсэн байна.

Барилга угсралтын ажлыг нэг гүйцэтгэгчээр хийлгэх асуудлыг Хятадын тал хүлээн аваагүй тул ойрын үед төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах хуулийн дагуу барилгын ажлын гүйцэтгэгчийг Төрийн худалдан авах ажиллагааны газарт тендер зарлаж сонгон шалгаруулахаар ажиллаж байна гэсэн мэдээллийг Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Ц.Туваан өгөв.

2025 оны гуравдугаар сарын 27-ны өдрийн УИХ-ын чуулганд оролцсон гишүүдийн олонхын саналаар Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр зам, нүүрсний худалдаа, Тавантолгойн нүүрсний уурхайн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх хамтын ажиллагааны тухай Монгол Улсын Засгийн газар болон Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг эцэслэн баталлаа.

Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг эхлүүлснээр Монгол, Хятадын хилийн Шивээхүрэн-Сэхэ, Ханги-Мандал, Бичигт-Зүүнхатавч зэрэг боомтыг төмөр замаар холбох ажлыг үе шаттай эхлүүлэх боломж бүрдэнэ. Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр зам нь ДНБ-ийг 2028 онд 132.3 их наяд төгрөгт, нэг хүнд ногдох ДНБ-ийг 10,000 ам.долларт хүргэх зорилтыг хэрэгжүүлэх үндсэн шийдэл болно гэж Засгийн газар үзэж буй.

Хэрэв төмөр зам холболтын бүтээн байгуулалтыг төлөвлөсөн хугацаандаа эхлүүлж чадвал, 22 сарын хугацаанд буюу 2027 оны дөрөвдүгээр сар гэхэд ашиглалтад оруулах боломжтой гэж Зам тээврийн сайд Б.Дэлгэрсайхан мэдэгдлээ.

Цаг хугацааны цаглаврын хувьд энэхүү төсөл 2003 оноос эхлэн харилцан санал солилцож, 2008 оноос албан ёсоор яригдаж, өнгөрсөн 16-20 жилийн хугацаанд нийт 60 гаруй удаагийн яриа хэлэлцээ хийгдсэн байдаг.