Энэтхэг далайд гарцгүй Монгол Улсаас нүүрс импортлох ложистикийн гаргалгааг боловсруулна гэж мэдэгдэв

Энэтхэг коксжих нүүрснийхээ хэрэгцээг бүрэн хангахын тулд импортоо олон эх үүсвэртэй байлгахад Засгийн газар нь анхаарч эхлээд байна. Энэ хүрээнд Энэтхэгийн Засгийн газар Монголоос коксжих нүүрс импортлох сонирхол өндөр байгаа аж. Монголын коксжих нүүрсийг Энэтхэгийн зарим тэргүүлэх гангийн үйлдвэрүүд туршилтын журмаар импортолж байгаа бөгөөд Засгийн газар ойрын хугацаанд далайд гарцгүй Монгол Улсаас саадгүй импортлох ложистикийн гарц, гаргалгааг боловсруулна гэж мэдэгдсэн. Туршилтын хүрээнд JSW Steel компани Монголоос 30 мянган тонн (тн) орчим коксжих нүүрс, SAIL компани 3,000-5,000 тонн коксжих нүүрс авах төлөвтэй байна. JSW Steel-ийн хувьд энэ нь 2021 оноос хойш 8000 тонныг худалдан авснаас хойших хоёр дахь том тээвэрлэлт болох юм. Үнс багатай Монголын нүүрс нь хүхэр, фосфорын агууламж багатай тул ган үйлдвэрлэгчдэд тохиромжтой сонголт гэдгийг тодотгожээ.ЛОГИСТИКИЙН СОНГОЛТУУДМонгол Улс далайд гарцгүй, Хятад, Орос улстай хиллэдэг. Энэтхэг улс нүүрсээ найдвартай болгохын тулд Владивосток-Ченнай чиглэлийг ашиглах зэргийг судалж байгаа аж. Дотоодын компаниуд хүртэл Монголд уул уурхайн концесс, тэр дундаа коксжих нүүрс, зэсийг авах сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн. Саяхан Орос Иранаар дамжин Хойд-Өмнөд олон улсын коридороор Энэтхэг рүү нүүрс тээвэрлэх томоохон амжилтад хүрсэн.КОКСЖИХ НҮҮРСНИЙ ИМПОРТЭнэтхэгийн коксжих нүүрсний импорт 31 сая гаруй тоннд хүрч, өмнөх оны мөн үеэс 17 хувиар өссөн байна. Манай улсын коксжих нүүрсний хэрэглээний 90 гаруй хувийг импорт эзэлдэг. 2023 онд нийлүүлсэн нүүрс (PCI оруулаад) нийт тээвэрлэлт 70 гаруй сая тоннд хүрч, 2024 оны төлөв 75 сая тоннд хүрэхээр байна. 2030 он гэхэд ган, халуун металлын үйлдвэрлэлийн өсөлтөөр импорт 110-120 орчим сая тоннд хүрэх төлөвтэй байна.2022 оноос хойш далайн зах зээл дэх огцом хэлбэлзэл болон бусад геополитикийн хүчин зүйлүүд нь Энэтхэгийн Засгийн газрыг ил тод, төлөөллийн үнэ тогтоох механизмыг нэн тэргүүнд тавихад хүргэсэн. Австралийн импорт тогтвортой байгаа бол Орос, АНУ, Канад Энэтхэг рүү экспортоо нэмэгдүүлсэн байна. Цаашид Австралиас хэт хамааралтай байдлаа багасгах шаардлагатай байгаа бөгөөд тус улсад хориг арга хэмжээ, ложистикийн дэд бүтцийн гацаа, экспортын тарифын улмаас Оросын нийлүүлэлт үргэлжилсээр байгаа тодорхойгүй байдлын улмаас Монголоос коксжих нүүрс импортлох хувилбаруудыг судлах нь нэн чухал юм.МОНГОЛ УЛСЫН ЭКСПОРТЫН БОЛОМЖБНХАУ-ын өнгөрсөн онд импортолсон нүүрсний тал хувь нь Монголоос хуурай замаар дамжсан байна. “BigMint”-ийн мэдээлснээр Монголын коксжих нүүрсний экспорт өмнөх оны мөн үеийнхээс 37 хувиар өсжээ. Монголын Засгийн газар ил тод байдлыг хангах, хулгайн гэмт хэргийг таслан зогсоох зорилгоор өнгөрсөн жилээс Хятадын худалдан авагчдын урт хугацааны гэрээний оронд нүүрсний борлуулалтыг Монголын нүүрсний биржээр дамжуулан цахим дуудлага худалдаадаагаар худалдах худалдааны системийг нэвтрүүлсэн. Урт хугацааны томоохон гэрээ хэлэлцээрээс бусад төрийн өмчит уурхайнуудын олборлосон нүүрсийг биржээр борлуулна.“China Coal”, “Datang”, J”iayou International”, “Northern International” зэрэг дөрвөн компани улирал тутам үнээ тохируулдаг. Тендерийн горимын дагуу Монголын уурхайчид Ганцмод боомтод нүүрсээ хүргэх үүрэгтэй бөгөөд үнийн өрсөлдөөн ширүүн байна гэж “Монголын нүүрс” ассоциацийн гүйцэтгэх захирал онцолжээ.ЦААШДЫН ТӨЛӨВ2024 оны гуравдугаар улиралд Монголын томоохон уурхайнуудын коксжих нүүрсний үндсэн үнийг 82 ам.доллар/тн байхаар тогтоосон нь хоёрдугаар улирлынхаас өндөр байна. Монголын өрсөлдөх чадварыг ганц худалдан авагч Хятад л шийддэг. Хятад улс дунд болон урт хугацаанд хаягдал гангийн үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх зорилт тавьсан нь Монголын коксжих нүүрсний экспортыг нэмэгдүүлэх зорилтод шууд аюул заналхийлж байгаа нь анхаарал татаж байна. Энэ нь Монголын уурхайчдыг тус улсын ойр орчмын гаднах нүүрсний томоохон худалдан авагчдыг хайхад хүргэж болзошгүй юм. Хэрэв тухайн түүхий эд нь коксжих нүүрс байвал Энэтхэг улс урт хугацаанд хамгийн том зах зээл хэвээр үлдэх нь дамжиггүй.Эх сурвалж: SEAISI